30 Ekim 2011

Calvino ve iç gözlem(sizlik)

Italo Calvino, karakterlerin psikolojisine karşı edebi ilgisizliğini açıklıyor:


"Agli scrittori che come me non sono attratti particolarmente dalla psicologia, dall'analisi dei sentimenti e dall'introspezione, si aprono orizzonti che non sono certo meno vasti di quelli dominati da personaggi dall'individualità ben scolpita. o di quelli che si rivelano a chi esplora all'interno l'animo umano. Quello che mi interessa è il mosaico in cui l'uomo si trova incastrato: il gioco di rapporti, la figura da scoprire tra gli arabeschi del tappeto. Tanto so già che dall'umano non scappo di sicuro, anche se non faccio alcuno sforzo per trasudare umanità da tutti i pori."

"Psikolojiden, duygu analizinden ve iç gözlemden özellikle etkilenmeyen benim gibi yazarlara, o iyi işlenmiş bir bireyselliğe sahip karakterlerin baskın olduğu eserler yazanlara ya da insan ruhunun derinliklerini araştıranlara açılandan daha az geniş olmayan ufuklar açılıyor. Beni ilgilendiren şey insanın kendisini içine saplanmış halde bulduğu o mozaik: ilişkiler oyunu, halının arabesk motifleri arasında keşfedilmeyi bekleyen figür. O halde, tüm gözeneklerden insanlık sızdırmak için herhangi bir çaba göstermesem de, insandan kaçmadığımı zaten biliyorum."

2 yorum:

Ahmet dedi ki...

şimdi eğer 8 tane Raskolnikov'umuz olsaydı ve bunları aynı iç çatışmalarla, aynı sokaklara salsaydık, evet salsaydık ve onlar aynı hazımsızlıklar, aynı tatminsizliklerle aynı yollarda karşılaşsalar ve farkedilme ümidiyle attıkları omuzlar birbirlerinin omuzları olsaydı mesela ve biz bütün bu olup biteni yukarıdan, balkonumuza yerleştirdiğimiz sandalyelerimizden izleseydik, ortaya çıkan tablonun dışardan görünüşünün tesiri ve derinliği, karakterlerin ruh hallerine, duygularına ve düşüncelerine içerden bir bakış niceliğinde olabilir miydi? bunu mu diyor Calvino?

Tolga Darcan dedi ki...

Selamlar Ahmet. Bana biraz daha farklı geldi Calvino'nun söylemek istediği şey. Genelde psikolojik durumları iyi işlenmiş karakterlere sahip romanlar çokça övülür ve beğenilir, hatta bazı romanlarda bireylerin yeterli derinlikte işlenmediği söylenerek eleştirilir falan ya, işte Calvino da muhtemelen bu eleştirilerden payını almış olarak konuşuyor burada. Onun ilgisini çeken şeyin psikolojik analizlerden ziyade bunların dışında kalan ayrıntılar olduğunu söylüyor. Bunlarla ilgilenen yazarların önünde de yaratıcılık manasında pek çok "kapı" açıldığını söylüyor; ki Calvino'nun eserlerinde rastladığımız o karmaşık oyunları, içinde pek çok ayrıntı gizlenmiş betimlemeleri vs. düşündüğümüzde haksız olduğunu da söyleyemeyiz herhalde.

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...